GIS

System Informacji Geograficznej - GIS

System Informacji Geograficznej (GIS) jako system informacji o przestrzeni znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach nauki, administracji, gospodarki i biznesu, stąd mnogość opisujących go definicji. W dużym uproszczeniu można przyjąć, że GIS to „mapa w komputerze”, lecz niebędąca zwykłym „obrazkiem” a bazą danych przestrzennych. W systemie GIS każdy obiekt na mapie ma ściśle określone współrzędne przestrzenne oraz jest powiązany z odpowiednią tabelą bazy danych, dzięki czemu do obiektów można przypisywać informacje. Przykładem zastosowania technologii GIS są popularne ostatnio internetowe serwisy mapowe oraz przeglądarki zdjęć satelitarnych jak np. GoogleEarth, Zumi czy też samochodowe systemy nawigacyjne. Znalezienie miejscowości w takim portalu lub też wyznaczenie trasy z punktu A do punktu B to nic innego, jak przeprowadzenie typowej analizy GIS. Różne elementy mapy przechowywane są w osobnych „warstwach informacyjnych” tzn. osobną warstwą są np. drogi, rzeki, lasy, gleby itp. a także zdjęcia lotnicze i „modele 3D”. Warstwy można włączać i wyłączać tak, aby prezentowane były tylko interesujące nas zjawiska a jedną z największych zalet GIS jest możliwość dokonywania analiz przestrzennych na różnych warstwach poprzez ich nakładanie. W ten sposób możemy np. wybrać gleby brunatne a następnie „wyciąć” nimi jak foremką do ciasta lasy, w efekcie czego otrzymamy nową warstwę przedstawiającą tylko lasy na glebach brunatnych.
Jedna z bardziej uniwersalnych definicji określa GIS jako „system służący do wprowadzania, gromadzenia, przetwarzania oraz wizualizacji danych geograficznych, którego jedną z funkcji jest wspomaganie procesu decyzyjnego”. Szacuje się, że blisko 80% informacji ma związek z przestrzenią, dlatego nie dziwi fakt, że GIS staje się coraz bardziej popularny a instytucje zarządzające przestrzenią takie jak jednostki samorządu terytorialnego a także Parki Narodowe są wręcz skazane na wykorzystywanie tej technologii.

Główny cel działalności parku narodowego, jakim jest ochrona przyrody realizowany jest poprzez odpowiednie zarządzanie środowiskiem przyrodniczym, co z kolei polega głównie na zarządzaniu przestrzenią. Inne zadania Parku takie jak: prowadzenie monitoringu przyrodniczego, organizacja badań naukowych, zarządzanie ruchem turystycznym i edukacja ekologiczna, również mają związek z przestrzenią, dlatego też parki narodowe w sposób szczególny mogą wykorzystać narządzie, jakim jest System Informacji Geograficznej. Omawiając zastosowanie GIS w Parku Narodowym należy zwrócić uwagę na takie jego funkcje jak umożliwienie szybkiego dostępu do zasobów (mnogość warstw informacyjnych dotyczących różnych elementów środowiska), wykonywanie analiz, generowanie raportów oraz wizualizacja wyników. Niewątpliwą zaletą zastosowania systemów GIS w ochronie przyrody jest znaczne zwiększenie możliwości integrowania danych pochodzących z wielu źródeł (geodezja, pracownie projektowe, obrazy skanowane). Ma to duże znaczenie z uwagi na prowadzoną przez Park Narodowy szeroką współpracę z jednostkami samorządowymi, instytucjami naukowymi i edukacyjnymi, innymi jednostkami resortu ochrony środowiska, której istotnym elementem jest udostępnianie i wymiana danych o zasobach przyrodniczych parku.